In een sterk gemoderniseerd land zoals Nederland is de kwaliteit van water in het algemeen goed. Goed genoeg om direct uit de kraan te drinken. Maar helaas is dit in vele ontwikkelingslanden helaas nog niet het geval. Twee dagen met buikloop in je tentje liggen is echt geen pretje, dus let goed op als je op reis bent.
Wat veroorzaakt verontreinigd water?
Water gerelateerde ziekte wordt veroorzaakt door voor het oog onzichtbaar organismen, veroorzaakt door dierlijke of menselijke vervuiling, voornamelijk via de ontlasting. De ziekteverwekkers zijn in te delen in drie categorieën:
Protozoa en cysten (Cryptosporidium parvum, Giardia lamblia). Eencellige parasieten met een grootte van 1 tot 20 micronmeter. (De punt aan het einde van deze zin is ongeveer 500 micronmeter.)
Bacteriën (Escherichia coli, of E. coli, Salmonella, Vibrio cholerae , Yersinia entercolitica, Leptospira interrogans en vele anderen). Organismen van zo’n 0,1 tot 10 micrometer.
Virussen (hepatitis A, rotavirus, enterovirus, norovirus). Uitzonderlijk kleine – 0,005 tot 0,1 micronmeter – organismen veroorzaakt door menselijk afval.
Hoe kan ik verontreiniging het beste bestrijden?
Het ontdoen van bovenstaande ziekteverwekkers uit water noemen we desinfecteren. Om water te zuiveren worden er vaak twee methodes hand-in-hand gebruik: filteren en reinigen.
Filteren versus Reinigen
In de gemiddelde buitensportwinkel zijn vaak veel verschillende soorten apparten ten behoeven van waterzuivering verkrijgbaar. De vraag is echter of het apparaat ‘reinigt’ of ‘filter’.
De meest mechanische systemen filteren het water. Het perst het water als het ware door een heel fijnmazige zeef – vaak een microfilter – waarmee niet alleen takjes, steentjes en dergelijk van het water worden gescheiden maar ook de relatief grootte ziekteverwekkers als de protozoa en bacteriën.
Virussen echter zijn dusdanig klein dat deze probleemloos door het filtersysteem glippen en zullen derhalve op een andere wijze aangepakt moeten worden en wel door middel van het ‘reinigen’ van het water. Dit reinigen kan elektronisch of chemisch plaats vinden.
Wat zijn de mogelijkheden voor reinigen?
UV licht reiniging
Er zijn diverse merken (waaronder SteriPen) die gebruik maken van ultraviolet licht om de ongeziene ziekteverwekkers (virussen inbegrepen) te kunnen uitschakelen. Korte golf UV licht (in het bijzonder, UVC) ‘verstoort’ het DNA van de ziektekiem, waardoor ze niet in staat zijn om te reproduceren en daarmee geen ziekte kunnen veroorzaken.
Voordelen
-
- Geen wachttijd nodig om het water drinkbaar te krijgen nadat water is blootgesteld aan UV licht.
- UV licht veroorzaakt geen bijsmaak aan het water.
- UV licht is zeer effectief tegen Cryptosporidium, de meest behandelresistente ziektekiem onder de protozoa en bacteriën.
Nadelen
-
- De apparaten waarmee het UV licht gecreëerd wordt (kwarts lamp) kan breken.
- De UV lamp functioneert op basis van batterijen, deze kunnen opraken.
- De methode is niet effectief bij zeer vuil of zanderig water tenzij het vooraf wordt gefilterd.
Chemische reinigen
Met chemisch reiniging wordt bedoeld het toevoegen van een chemisch middel aan het vervuilde water zodat deze op een effectieve wijze de potentiële ziektekiemen kan bestrijden. Deze chemische middelen betreffen chloordioxide tabletten
Voordelen
-
- Zeer eenvoudige methode
- Tabletten zijn licht en klein.
Nadelen
- Wachttijd is meestal 30 minuten, maar stijgt tot 4 uur als de aanwezigheid op Cryptosporidium groot wordt geacht.
- Benodigde wachttijd kan de dorst frustreren.
- Hoe kouder en / of vuiler het water, hoe langer de aanbevolen behandeltijd.
- Enige invloed op de smaak kan merkbaar zijn.
- Niet een ideale keuze voor troebel of modderig water. (wel als er eerst gefilterd wordt)
- Niet altijd effectief tegen Cryptosporidium vanwege ei van de bug is net als shell.
Jodium is een alternatieve chemische behandeling, maar het is niet effectief tegen Cryptosporidium. Wordt ook niet geadviseerd om te gebruiken bij personen met schildklieraandoening of bij zwangere vrouwen.
Is koken ook afdoende?
Als er geen andere optie voor jou beschikbaar is, en je hebt toegang tot een pan en een warmtebron, dan kan je altijd het water koken om te desinfecteren. Het is een zeer effectieve behandelingsmethode, de beste behandelingsmethode.
Het is de verhoging in temperatuur die micro-organismen doodt en daarmee het water desinfecteert. Bijna alle ziekteverwekkers in water worden gedood binnen seconden na contact met standaard pasteurisatie temperaturen (60 ° C, 65 ° C en 70 ° C). Het aan de kook brengen van water tot 100 ° C geeft alleen een visueel bewijs dat het water een temperatuur heeft bereikt waarmee micro-organismen zijn gedood. De meest hittebestendige ziekteverwekker is het virus hepatitis A. Er wordt verondersteld dat dit virus kan 1 minuut in kokend water kan overleven. Aanbevolen wordt daarom een kooktijd van ten minste 3 minuten.
Voordelen
- Effectief tegen alle water ziekteverwekkers. Altijd!
Nadelen
- Het is minder dan ideaal als je een beperkte hoeveelheid brandstof tot je beschikking hebt.
- Je moet wachten tot het water heeft gekookt en is afgekoeld voordat je het kunt drinken (tenzij je het gebruikt voor thee, koffie of soep)
Tot slot
Nu je weet wat de meest voorkomende ziekteverwekkers zijn en de wijze waarop jij deze kan bestrijden, is het goed om de gebruiksaanwijzing van het door jou gewenste waterzuivering product door te lezen en vast te stellen welke ziekteverwekker daadwerkelijk aangepakt wordt.
Weten welk waterfilter/reiniger voor jou het eest geschikt is? Kijk op Bever.nl of maak hieronder een keuze.